Viêm da dị ứng, một bệnh ngoài da phổ biến, biểu hiện các triệu chứng khó chịu như viêm da, ngứa và đổi màu, dẫn đến làn da không hấp dẫn. Cùng với các biện pháp điều trị tại chỗ để giảm đau ngay lập tức, duy trì độ ẩm cho da là một khía cạnh bắt buộc của điều trị.
Danh Mục
1. Triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn
Viêm da cơ địa ở người lớn là bệnh diễn biến mạn tính với các triệu chứng:
- Da dày thâm, ranh giới rõ, lichen hoá, các vết nứt đau. Đây là hậu quả của việc bệnh nhân ngứa gãi nhiều.
- Vị trí thường gặp là các nếp gấp lớn, lòng bàn tay, bàn chân, các ngón, cổ, gáy, cổ tay, ống chân.
- Bệnh thường tiến triển theo các thời đoạn:
– Cấp tính: thương tổn chảy nước, phù nề, da đỏ, ngứa nhiều.
– Bán cấp: Giảm phù nề, giảm xuất tiết, khô hơn.
– Mãn tính: thương tổn khu trú, dai dẳng, khô, chàm hóa.
2. Cách tuyển lựa kem dưỡng ẩm ở người viêm da cơ địa
Ngoài các thuốc bôi điều trị các đợt viêm cấp, người bệnh viêm da cơ địa nên thẳng thớm dùng kem dưỡng ẩm để giúp da không bị khô – là một trong những nguyên do khiến da khô sần.
Tuy nhiên, khi lựa chọn kem dưỡng ẩm cho người bị viêm da cơ địa cần để ý thành phần, kết cấu của sản phẩm.
Dưỡng ẩm đúng cách không chỉ giúp da mềm mịn, giảm khô ráp, bong tróc mà còn tăng đáp ứng với thuốc điều trị và hỗ trợ dự phòng bệnh tái phát, giảm tần xuất và thời gian sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc có chứa corticoid.
Tình trạng khô sần do viêm da cơ địa.
Khi tuyển lựa kem dưỡng ẩm cần lựa chọn sản phẩm có đặc tính riêng biệt, đáp ứng được nhu cầu dưỡng ẩm của da, nhưng phải có công thức an toàn, không gây dị ứng. Cụ thể:
– Cội nguồn, xuất xứ: Chọn sản phẩm của những thương hiệu uy tín, không mua sản phẩm không rõ nguồn cội, bán trôi nổi trên thị trường.
– Thành phần có trong sản phẩm: Để lựa chọn được sản phẩm thích hợp với người viêm da cơ địa, nên tuyển lựa các loại kem dưỡng ẩm chứa những thành phần sau:
+ Kháng viêm: Các hoạt chất kháng viêm tác dụng nhẹ như chất béo ceramide; palmitoylethanolamine; glycyrrhetinic acid,… có tác dụng giảm nhẹ phản ứng viêm do viêm da cơ địa gây ra.
+ Ngăn mất nước: Các hoạt chất zinc oxide, mineral oil (dầu khoáng), petroleum và lanolin… có tác dụng tạo một lớp màng trên bề mặt da giúp ngăn chặn tình trạng thoát hơi nước. Từ đó hạn chế tình trạng da khô ráp, bong tróc.
Các thành phần như hyaluronic acid, urea và clycerin sorbitol có tác dụng hút nước từ lớp thượng bì đến lớp sừng nhằm giúp da mềm mịn, giảm bong tróc.
+ Mềm da: Các hoạt chất giúp làm mềm da như isopropyl palminate, dầu bơ, yến mạch, dầu thầu dầu… không chỉ giúp da mềm mà còn giúp ngăn chặn sự thâm nhập của dị nguyên; hạn chế tình trạng viêm da cơ địa cấp.
– Kết cấu của sản phẩm: Tùy tình trạng mức độ khô da cũng như giai đoạn viêm da cơ địa để tuyển lựa sản phẩm thích hợp.
+ Lotion: Đây là sản phẩm dạng sữa, có kết cấu lỏng, mềm, nhiều nước, ít dầu. Loại này có ưu điểm là không gây bết, dễ tán đều, nhưng do kết cấu lỏng, nên lotion có hiệu quả dưỡng ẩm không cao, chỉ hợp với tình trạng da khô và bong tróc da nhẹ.
+ Cream: Loại này chứa hẩu lốn nước và dầu với tỷ lệ cân bằng; có ưu điểm là cung cấp độ ẩm lý tưởng, ít bết dính và dễ tán. Tuy nhiên, sản phẩm này có thêm chất bảo quản và chất ổn định để ngăn tách các thành phần. Do đó, một số người có thể bị dị ứng khi sử dụng các sản phẩm này. Khi thoa sản phẩm nếu thấy tình trạng dị ứng thì nên ngừng hoặc hỏi quan điểm thầy thuốc da liễu.
+ Ointment: Là sản phẩm dạng mỡ, có kết cấu đặc hơn với hơn 80% là dầu. Loại này có tác dụng dưỡng ẩm tốt nhất, giúp ngăn chặn mất nước và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Tuy nhiên lại gây bết và làm bít tắc lỗ chân lông, sẽ không ăn nhập với người da dầu, mụn. Chỉ nên dùng khi da quá khô, đặc biệt những vùng da bị dày sừng, xâm nhiễm, nứt nẻ nặng như bàn chân, bàn tay, mặt sau của khớp gối, khuỷu…
Nên chọn lọc kem dưỡng ẩm an toàn, hợp với tình trạng viêm da cơ địa.
3. Lưu ý khi dùng kem dưỡng ẩm
Người bị viêm da cơ địa nên sử dụng kem dưỡng ẩm liền tù tù, do đó ngoài chọn lọc sản phẩm có công thức hạp, an toàn, lành tính, không chứa hương liệu và chất gây dị ứng; dễ sử dụng, tiện lợi… thì còn cần chọn loại có giá hạp để giảm gánh nặng kinh tế.
- Nên dùng sản phẩm dưỡng ẩm ít nhất 2 lần/ngày, ngay cả khi da không có biểu lộ bệnh. Nếu da khô sần có thể dùng tăng lên 3-4 lần/ngày.
- Có thể đổi thay loại kem phù hợp với tình trạng da.
- Thoa kem ngay sau khi tắm để hạn chế hiện tượng thoát hơi nước khiến da khô căng, nứt nẻ và bong tróc.
- Chỉ lấy một lượng kem dưỡng ẩm vừa đủ, massage nhẹ để kem thẩm thấu tốt. Tránh sử dụng lượng kem quá dày sẽ gây khó chịu, bết rít và ảnh hưởng không nhỏ đến nguyên tố thẩm mỹ.
- Nên làm sạch da trước khi thoa kem dưỡng để tránh tình trạng bít tắc lỗ chân lông và gây mụn.
- Trong thời đoạn bệnh bùng phát, nếu phải dùng corticoid, thì thoa kem dưỡng ẩm trước khi dùng thuốc bôi chứa corticoid.